De NOW: de loonsom en reorganisatie
De NOW is ongekend in zijn soort, is met grote snelheid tot stand gekomen en zal voor een hoop ondernemers lucht creëren. Tegelijkertijd zijn de signalen voor de nabije toekomst, ook nadat Corona is uitgebannen, niet rooskleurig. Als we de marktanalisten moeten geloven stevent onze economie op een forse recessie af.
Het is van belang om de financiële gevolgen van een eventueel beroep op de Tijdelijke Noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid (NOW) helder te hebben, net als de risico’s op soms forse verrekeningen. Verder rijst ook de vraag of een NOW-aanvraag nu voldoende soelaas biedt of dat een meer ingrijpende maatregel zoals een reorganisatie uw onderneming weerbaarder maakt.
De NOW; een meer dan moreel appel op loondoorbetaling
De overheid heeft met de invoering van de NOW beoogd dat werknemers zo veel mogelijk het loon ontvangen dat zij oorspronkelijk ook ontvingen. In dat kader heeft de aanvrager van een NOW-compensatie de inspanningsverplichting om de loonsom zoveel mogelijk gelijk te houden en werknemers dus door te betalen. Sterker nog, als er strikt genomen geen doorbetalingsverplichting is (denk aan de inzet van oproepkrachten of bij min/max-contracten) dan wordt de ondernemer verzocht om coulancehalve het loon door te blijven betalen. De overheid doet met andere woorden een moreel appel op de werkgever, maar verbindt daar in het kader van de NOW ook gevolgen aan.
Twee relevante factoren
In onze vorige nieuwsbrief hebben we uitgelegd dat er twee factoren een rol spelen bij het bepalen van de compensatie die op basis van de NOW ontvangen kan worden. Enerzijds is dat het omzetverlies. Anderzijds gaat dat om de loonsom. Simpel gezegd kan er bij 100% omzetverlies, 90% van de loonsom als compensatie gekregen worden. Is het omzetverlies minder dan die 100% dan wordt naar rato minder compensatie verkregen. Minimaal dient er 20% omzetverlies te zijn. Dit lijkt heel overzichtelijk, maar de uitwerking van met name de factor van de loonsom kan grote complicaties meebrengen.
Complicerende factor bij de NOW
De hoogte van de compensatie wordt namelijk bepaald door de hoogte van de loonsom die in januari 2020 is bepaald. Zoals dat hierboven ook al werd aangestipt, heeft de ondernemer de verplichting om bij een NOW-aanvraag de loonsom in de navolgende maanden gelijk te houden aan januari 2020.
Gevolgen niet gelijk houden loonsom
Het niet gelijk houden van de loonsom werkt in negatieve zin substantieel door in de hoogte van de definitieve compensatie. In artikel 7 lid 2 NOW is bepaald wat de gevolgen zijn van het niet gelijk houden van de loonsom in de navolgende maanden ten opzichte van januari 2020. In dat geval vindt een verrekening plaats. De hoogte van die verrekening is in alle omstandigheden gelijk aan 90% van het verschil tussen de loonsom van januari 2020 en de daadwerkelijk betaalde loonsom. Het opmerkelijke is dat hier geen rekening wordt gehouden met het percentage aan omzetverlies. In het concrete geval betekent dit dat het niet gelijk houden van de loonsom met name voor de ondernemers die te kampen hebben met relatief weinig omzetverlies, rekening moeten houden met forse verrekeningen.
Redenen waarom de loonsom van januari 2020 hoger dan normaal kan zijn
Om uiteenlopende redenen kan de loonsom van januari 2020 hoger zijn dan te doen gebruikelijk. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn doordat er in januari 2020 bonussen zijn betaald. Al het sv-loon telt mee in de berekening van de hoogte van de loonsom. Dat geldt in de regel ook voor bonussen. Er zijn ook andere situaties denkbaar waardoor de loonsom in januari hoger uitvalt dan normaal. Denk aan de bovenmatige inzet van oproepkrachten of min/max-overeenkomsten in december (terwijl het loon in januari werd betaald) of in januari.
Wat moet ik als ondernemer nu doen?
Vraagt u de NOW aan breng dan goed in kaart of de loonsom in de maanden waarop u een beroep doet op de NOW-compensatie gelijk blijft aan die van januari 2020. Is dat niet het geval, houd dan rekening met een soms forse verrekening achteraf. Omdat de NOW zich niet lijkt te lenen voor correcties achteraf, verdient het de aanbeveling om vooral voorafgaand aan de loonbetaling de gevolgen goed in kaart te brengen en waar nodig bij te sturen. Adrenna Arbeidsrechtadvocaten kan u in het concrete geval adviseren.
De NOW? Of toch reorganiseren?
De inzet van de NOW-aanvraag en daarnaast een reorganisatie waarbij gedwongen ontslagen vallen lijkt onverenigbaar. De NOW legt in dat kader verplichtingen op. Indien een NOW-aanvraag is gedaan, mag er weliswaar gereorganiseerd worden, maar resulteert dat in een 150% boete ter grootte van het loon van de werknemers die ontslagen worden. Die consequentie is aan de orde indien er tussen 18 maart en 31 mei 2020 een ontslagaanvraag wordt ingediend bij het UWV. Overigens zal het UWV een NOW-aanvraag meewegen in de beslissing op de ontslagaanvraag.
Omdat onduidelijk is hoe zwaar die NOW-aanvraag meeweegt in de beslissing op de ontslagaanvraag en vanwege de forse boete, ligt het niet in de rede dat beide maatregelen gelijktijdig ingezet worden. Mede vanwege deze omstandigheden is er inmiddels een categorie ondernemingen die besloten heeft om af te zien van de NOW. In plaats daarvan is besloten dat een reorganisatie onvermijdelijk is. Relevante factoren voor die beslissingen zijn uiteenlopend. Met name de ondernemingen die verwachten dat de omzet over een langere periode steeds verder zal teruglopen terwijl dat onvoldoende ondervangen kan worden met de NOW-compensatie (ook als die verlengd zou worden) kiezen voor de inzet van een reorganisatie.
Twijfelt u over de inzet van de NOW? Wilt u advies over een reorganisatie? Wij helpen u graag.
Tot slot
Sommige van de hiervoor opgenomen stellingen of opmerkingen kunnen na verloop van tijd mogelijk achterhaald kunnen zijn. Wij raden u dan ook aan om telefonisch of per e-mail contact op te nemen met een van onze advocaten indien u een prangende arbeidsrechtelijke vraag heeft in verband met de NOW. Wij helpen u graag verder, ook indien u een vraag heeft die niet in dit blog is beantwoord.
